Cách bày mâm cúng đầy tháng đơn giản nhất cho bé

1. Lễ cúng đầy tháng cho bé là gì?

Nguồn gốc của nghi lễ cúng đầy tháng

Từ kinh nghiệm của ông bà ta ngày xưa và từ thực tế trong cuộc sống, chúng ta đã biết tháng đầu tiên từ khi em bé chào đời là thời điểm rất quan trọng.

Vì lẽ đó, nên người Việt xưa không đặt tên cho bé ngay khi được sinh ra bởi tỉ lệ tử vong ở thời điểm này khá cao, do sức đề kháng thấp và cơ quan trong cơ thể chưa hoàn thiện.

Theo thống kê có đến 2/5 số trẻ em tử vong ở trong tháng đầu đời trong tổng số trẻ em tử vong ở năm đầu. Nên nếu trẻ trải qua buổi lễ cúng đầy tháng có nghĩa là đã vượt qua được 2/3 rủi ro trong năm đầu đời.

Đầu xuôi đuôi lọt, nếu đã vượt qua giai đoạn 1 tháng đầu mà trẻ vẫn khỏe, có dấu hiệu tăng cân thì có thể sống sót và trưởng thành. Vì vậy ngày cúng đầy tháng cũng là dịp để gia đình, họ hàng chúc mừng cho trẻ.

Ngoài ra, tháng đầu đời của trẻ cũng là thời điểm kết thúc tháng ở cữ của mẹ. Theo tín ngưỡng dân gian xưa, nếu bé chưa tròn tháng thì cả mẹ và con không được ra bên ngoài.

Vì vậy cúng đầy tháng cho trẻ cũng là dịp để gia đình giới thiệu trẻ với họ hàng, bà con làng xóm, chứng nhận cho sự tồn tại của con trẻ cũng như nhận được lời chúc tụng và trách nhiệm quan tâm của cộng đồng.

Cúng đầy tháng là gì?

Cúng đầy tháng thực chất cũng là cúng Mụ giống hệt với lễ cúng tạ Mụ được tổ chức vào ngày đầy cữ (sau khi sinh 3 ngày), ngày đầy tuổi tôi (sau khi sinh được 3 tháng 10 ngày), lễ thôi nôi (tròn 1 năm tuổi).

Mục đích của buổi lễ cúng đầy tháng cho bé chính là tạ ơn các bà Mụ đã tạo ra bé và phù hộ để “mẹ tròn con vuông”.

12 bà Mụ (Mẹ sanh)

Bà Mụ hay còn gọi là mẹ sanh có nhiệm vụ nắn lại hình dạng cơ thể khi người đó nhận được lệnh đầu thai. Có 12 bài mụ và mỗi người sẽ đảm nhận một vai trò khác nhau trong giai đoạn sinh nở giáo dưỡng.

Trong đó, 12 bà Mụ bao gồm:

• Trần Tứ Nương trông coi việc sinh đẻ.
• Vạn Tứ Nương trông coi việc thai nghén.
• Lâm Cửu Nương trông coi việc thụ thai.
• Lưu Thất Nương trông coi việc nặn hình hài nữ, nam cho trẻ.
• Lâm Nhất Nương trông coi việc chăm sóc bào thai.
• Lý Đại Nương chịu trách nhiệm việc chuyển dạ.
• Hứa Đại Nương chịu trách nhiệm việc khai hoa nở nhụy.
• Cao Tứ Nương chịu trách nhiệm việc ở cữ.
• Tăng Ngũ Nương đảm nhiệm việc chăm sóc trẻ sơ sinh.
• Mã Ngũ Nương đảm nhiệm việc ẵm bồng trẻ.
• Trúc Ngũ Nương đảm nhiệm việc giữ trẻ.
• Nguyễn Tam Nương chịu trách nhiệm chứng kiến và giám sát về việc sinh đẻ.

2. Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé như thế nào?

Muốn cúng đầy tháng cho con, bố mẹ cần phải tính chính xác được ngày cúng thông qua cách tính có từ thời ngày xưa dựa vào lịch âm và giới tính của bé.

Ông bà ta áp dụng cách tính nam trồi 2 nữ sụt 1. Ví dụ bé sinh ra vào ngày 18/5 âm lịch thì ngày cúng đầy tháng cho bé gái là ngày 17/6 âm lịch, còn lễ cúng đầy tháng cho bé trai được tổ chức vào ngày 20/6 âm lịch.

Cách tính ngày cúng đầy tháng này bao hàm ý nghĩa tốt đẹp cho cuộc sống của bé. Với bé trai “trồi 2” luôn là người xông xáo đi đầu, đạt được thành công như mong muốn. Còn bé gái “sụt 1” vì con gái cần phải biết nhường nhịn để gia đình ấm êm, hạnh phúc.

3. Sắm lễ cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái có gì khác nhau?

Dưới quan điểm của người Á Đông, thân phận bé trai và bé gái có nhiều khác biệt. Vì vậy lễ vật cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái cũng có sự khác nhau rõ rệt.

Món chè trong đồ cúng đầy tháng của bé gái phải là chè trôi nước với ý nghĩa sau này lớn lên sẽ trở thành cô gái dẻo dai, thanh tao và ngọt ngào.

Còn với bé trai, chè trong mâm lễ cúng đầy tháng là chè đậu trắng thể hiện sự cứng cáp, rắn rỏi của phái mạnh.

4. Cách bày mâm cúng đầy tháng đơn giản gồm những gì?

4.1. Mâm cúng đầy tháng cho bé gái

Mâm cỗ cúng đầy tháng cho bé gái với các lễ vật được bố trí cân đối ở hai chiếc bàn và khoảng cách giữa hai bàn là 10 phân. Bàn to dùng để đặt lễ vật cúng 12 bà Mụ, còn bàn nhỏ đặt lễ vật để cúng Đức Ông.

Đồ lễ cúng đầy tháng cho bé gái bao gồm:

• Hoa tươi (hoa hồng, hoa ly hoặc cát tường…)
• Nhang, cây nến (đèn cầy).
• Hoa quả (gồm 5 loại quả như quả cam, quả thơm, nải chuối, quả táo, quả xoài…)
• Gạo tẻ, muối.
• Thịt heo quay.
• Rượu : 12 chén.
• Xôi (đậu xanh hoặc xôi gấc): 12 đĩa nhỏ và 1 đĩa lớn.
• Gà luộc: 1 con.
• Chè trôi nước: 12 bát.
• Trầu cánh phượng, cau.
• Bánh kẹo: 12 đĩa.
• Nước lọc: 12 chén.
• Tiền vàng mã và mâm hài, đồ cho các bà Mụ, bà Chúa.

Ngoài ra, trong mâm cơm cúng đầy tháng phải có thêm đũa, thìa.

4.2. Mâm cúng đầy tháng cho bé trai

Khi bày mâm cúng đầy tháng cho bé trai phải bày lễ vật lên cả hai bàn gồm 1 bàn lớn, bàn nhỏ cách nhau 10 phân. Bàn nhỏ ở trên dùng để đặt lễ vật cúng Đức Ông, còn bàn lớn đặt lễ vật cúng bà Mụ.

Với bé trai, mâm cúng đầy tháng gồm những gì? Cũng tương tự như mâm cúng đầy tháng cho bé gái, bên cạnh hoa tươi, gạo muối, nhang đèn, trầu cau còn bao gồm:

• Thịt heo quay: 12 đĩa.
• Xôi đậu hoặc xôi gấc: 12 đĩa.
• Bánh hỏi: 2 đĩa.
• Chè đậu trắng: 12 đĩa.
• Nước: 12 chén.
• Bánh kẹo: 12 đĩa.
• Cháo: 12 bát nhỏ.
• Tiền vàng, đồ mã.

Để chuẩn bị đồ cúng đầy tháng cho bé trai, bé gái thật đầy đủ và chính xác, bạn có thể đặt xôi chè cúng đầy tháng tại Đồ Cúng Tâm Linh.

5. Nghi thức cúng đầy tháng cho bé

Thủ tục cúng đầy tháng cho bé cần những gì?

• Bài trí lễ vật cúng đầy tháng

Cách bày mâm cúng đầy tháng không hề khó, bạn cần sắp xếp lễ vật làm sao cho thật hài hòa và cân đối. Lễ vật được đặt ở hai bàn to và nhỏ, cách nhau khoảng 10 phân. Mâm to dùng để bày lễ vật cho bà Mụ còn mâm nhỏ bày lễ vật cúng Đức Ông.

• Đốt quần áo tiền vàng cho 12 bà mụ, bóc bim bim và hoa quả cho bé

Đốt quần áo, tiền vàng chuẩn bị cho 12 bà Mụ. Bóc bim bim và lấy hoa quả cho trẻ em ở trong nhà. Sách bút cũng chia để lấy lộc, chỉ để lại một số món cho bé nhà mình.

• Nghi thức khai hoa

Bé được bố mẹ đặt ở vị trí bàn giữa, bố mẹ sẽ thắp nhang và rót trà để xin phép bắt đầu nghi thức khai hoa.

• Cầu chúc điều tốt lành đến với bé

Một người quý phái bồng bé ở một bên tay, tay còn lại cầm bông hoa quơ đi quơ lại ở trên miệng bé và cầu chúc những điều tốt lành sẽ đến với bé: “Mở miệng ra cho có bông, có hoa. Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ. Mở miệng ra cho có bạc, có tiền. Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”

• Nghi thức đặt tên cho bé

Bố mẹ cầu khấn với ông bà tổ tiên về tên của bé được chọn sẵn từ trước rồi gieo 2 đồng tiền vào đĩa.

Nếu gieo được 1 sấp, 1 ngửa thì tên đó được tổ tiên chấp thuận. Nếu gieo được 2 mặt sấp hoặc 2 mặt ngửa thì tên đó không được tổ tiên chấp thuận. Gieo thêm 1 lần nữa mà vẫn vậy thì bố mẹ cần phải đặt tên khác cho bé.

• Nghi thức kết thúc thời gian ở cữ của mẹ

Người mẹ bồng bé cùng bước qua nồi nước sôi có đặt đinh nung đỏ. Với bé trai bước qua 7 lần, bé gái bước qua 9 lần rồi đi lại xung quanh nhà. Trong lúc bước đi, cố tình làm rơi tiền với mong muốn con của mình sau này có cuộc sống dư dả.

Ngày nay, nghi thức kết thúc thời gian ở cữ đã không còn phổ biến, nếu có chỉ còn tục rơi tiền được một số ít gia đình áp dụng mà thôi.

Những lưu ý trong nghi lễ cúng đầy tháng

• Trước khi thực hiện nghi thức cúng đầy tháng, cần phải sắp xếp đúng vị trí của lễ vật. Bình hoa phải được đặt ở phía Đông còn lễ vật cúng được đặt ở phía Tây.
• Mâm cơm cúng đầy tháng được bày ở hai bàn, một to và một nhỏ cách nhau khoảng 10 phân. Bàn to dùng để sắp xếp đồ cúng cho bà Mụ, còn bàn nhỏ sắp xếp đồ cúng cho Đức Ông.
• Mọi người trong gia đình phải tham gia lễ cúng đầy tháng đầy đủ.
• Thời gian tổ chức lễ cúng đầy tháng vào buổi sáng hoặc có khi là buổi chiều.

6. Không cúng đầy tháng có sao không?

Đồ Cúng Tâm Linh ghi nhận rất nhiều câu hỏi “Không cúng đầy tháng có sao không?” của các gia đình.

Vì đây là phong tục có từ thời ngày xưa để bày tỏ lòng cảm ơn tới 12 bà Mụ, ông bà tổ tiên đã che chở cho bé, nên nếu có điều kiện các gia đình nên cúng đầy tháng theo nghi lễ truyền thống.

Trong trường hợp cuộc sống gia đình khó khăn, có nhiều vấn đề cần lo toan, chỉ cần làm mâm cúng đầy tháng đơn giản hoặc mâm cơm để báo cáo gia tiên là được.

7. Dịch vụ mâm cúng đầy tháng tại Đồ Cúng Tâm Linh

Đồ Cúng Tâm Linh chuyên cung cấp dịch vụ mâm cúng đầy tháng cho bé. Tùy thuộc vào yêu cầu của buổi lễ, chúng tôi sẽ sắm lễ cúng đầy tháng và bài trí hợp lý nhất.

Với mục tiêu giúp khách hàng có được nghi lễ cúng đầy tháng đầy đủ nhất cho bé nhà mình, Đồ Cúng Tâm Linh cam kết:

• Cung cấp dịch vụ mâm cúng đầy tháng cho bé trong khoảng thời gian nhanh chóng, đội ngũ nhân viên chăm sóc khách tiếp nhận và tư vấn cho khách hàng phương án mâm cúng phù hợp nhất.
• Cung cấp mâm cúng với đầy đủ món lễ vật cần thiết cho lễ cúng đầy tháng bé trai, bé gái.
• Chú trọng tới khâu chế biến, cẩn trọng trong khâu đóng gói, bày trí lễ vật hợp lý và đẹp mắt.
• Dịch vụ mâm cúng đầy tháng chất lượng đi kèm với phí hợp lý, phải chăng.
• Các lễ vật tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo tiêu chí về vệ sinh an toàn thực phẩm.