Ở đất Bắc, người ta vốn coi trọng lễ nghĩa, vì vậy lễ cúng đầy tháng miền Bắc không chỉ là một tục lệ đơn thuần, mà còn là sợi dây gắn kết gia đình, thể hiện sâu sắc đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
Đây là dịp để gia đình tạ lễ 12 Bà Mụ, 3 Đức Ông đã dày công “vun nặn” nên hình hài và che chở cho bé; là lời trình báo trang trọng với tổ tiên về một thành viên mới; và cũng là cơ hội để họ hàng, làng xóm láng giềng tới chung vui, thắt chặt thêm tình cảm. Tuy nhiên, nghi lễ này đòi hỏi sự chỉn chu, tươm tất trong từng khâu chuẩn bị, khiến không ít gia đình trẻ có phần lúng túng.
Trong bài viết này, Đồ Cúng Tâm Linh sẽ cùng bạn tìm hiểu cặn kẽ cách tổ chức một lễ cúng đầy tháng miền Bắc cho con thật trọn vẹn và ý nghĩa.
Nội dung bài viết
Cách tính ngày, chọn giờ cúng đầy tháng cho bé miền Bắc
Người miền Bắc thường rất chú trọng lễ nghĩa truyền thống nên rất tuân thủ quy tắc “Nam trồi nữ sụt” hay còn gọi là “Gái lùi hai, trai lùi một” tính theo lịch Âm. Người miền Bắc sẽ rất ít khi chọn ngày Dương lịch để làm đầy tháng cho bé.
- Với cô chiêu (bé gái): Lễ cúng sẽ được tổ chức vào ngày thứ 28 sau khi sinh.
- Với cậu ấm (bé trai): Lễ cúng sẽ được tổ chức vào ngày thứ 29 sau khi sinh.
Giờ làm lễ thường được các cụ chọn vào buổi sáng (trước 12h trưa), khi tiết trời còn trong lành, thanh tịnh, hoặc vào buổi chiều mát. Đây là khoảng thời gian yên tĩnh, thích hợp để lòng thành của gia chủ được gửi gắm một cách trọn vẹn nhất.
Xem thêm: Cúng đầy tháng ngày âm hay dương thì CHUẨN [Giải thích]
Chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé trai và bé gái chuẩn vị miền Bắc
Do trọng phong tục truyền thống, nên mâm cỗ cúng đầy tháng miền Bắc tuy không cần sơn hào hải vị nhưng phải thật tươm tất, chỉn chu, cầu kỳ, chuẩn chỉnh mang nhiều tầng ý nghĩa.
Mâm cúng đầy tháng miền Bắc 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông
Đây là mâm lễ quan trọng nhất, cần được người miền Bắc chuẩn bị kỹ lưỡng với các vật phẩm sau:
- Gà luộc: Gà trống ri thiến cho bé trai hoặc gà mái tơ cho bé gái.
- Xôi: 12 đĩa xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn. Người Bắc thường chọn xôi gấc vì màu đỏ tươi tắn, tượng trưng cho sự may mắn, son sắt. Nếu gia chủ chưa biết cách chuẩn bị xôi chè, hãy liên hệ Đồ Cúng Tâm Linh để chuẩn bị xôi chè cúng đầy tháng chuẩn vị và đúng lễ!
- Chè: 12 bát chè nhỏ và 1 bát chè lớn.
- Mâm ngũ quả: Người Bắc thường chọn 5 loại quả với 5 màu sắc khác nhau, tượng trưng cho thuyết Ngũ hành, thể hiện sự hài hòa của trời đất và cầu mong những điều tốt lành. Các loại quả thường thấy là: Chuối, bưởi, đào, hồng, táo, quýt,…(mỗi miền sẽ có những loại quả đặc trưng khác nhau do điều kiện khí hậu và truyền thống).
Lễ vật khác:
- Bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc, tôm hoặc cua luộc).
- Trầu cau têm cánh phượng, rượu trắng, trà sen, nước lọc.
- Vàng mã: váy áo, hài giấy sặc sỡ và giấy tiền dâng lên các Mụ Bà.
Mâm cúng đầy tháng miền Bắc cho gia tiên
Mâm cúng đầy tháng dâng lên ban thờ các cụ thường là các món ăn mặn trong bữa cơm thường ngày, tùy tâm gia chủ, có thể gồm: xôi, gà, một bát canh măng, một đĩa giò lụa hoặc chả quế… thể hiện lòng thành kính, báo cáo với tổ tiên.
Trình tự thực hiện lễ cúng đầy tháng ở miền Bắc
Thực tế, không có quá nhiều khác biệt giữa trình tự cúng đầy tháng miền Bắc và các miền khác. Vào ngày lành, cả nhà tắm gội sạch sẽ, ăn vận quần áo mới mẻ, chỉnh tề để bắt đầu buổi lễ.
Lưu ý: Nếu gia đình có bàn Thờ Phật thì nên chuẩn bị mâm cúng với trái cây riêng và thắp hương cho bàn thờ Phật trước tiên rồi sau đó mới thực hiện các nghi thức khác.
- Bày biện lễ vật: Các mâm cúng được bày biện trang trọng, đặt mâm cúng đầy tháng ở đâu sao cho đúng vị trí. Hương trầm được đốt lên, tạo không khí ấm cúng, thiêng liêng.
- Làm lễ và đọc văn khấn: Người làm lễ thường là người trưởng thượng trong nhà như ông nội hoặc bố của cháu bé. Sau khi thắp hương, người chủ lễ sẽ chắp tay trang nghiêm, thành tâm đọc bài văn khấn.
- Nghi thức đặt tên: Sau khi khấn xong, người chủ lễ sẽ trịnh trọng đọc to, rõ ràng tên tuổi của bé (tên khai sinh đã chọn) để trình báo với tổ tiên và các vị thần linh, chính thức ghi danh cho bé.
- Nghi thức “khai hoa”: Sau khi hương tàn, người làm lễ bế cháu bé ra trước án. Lấy một cành hoa tươi (thường là hoa quỳnh hoặc hoa lan trắng) nhúng vào chén nước, sau đó vẩy nhẹ lên miệng bé và đọc những lời chúc tốt đẹp: “Mở miệng ra cho có bông, có hoa, cho ăn nói khéo léo, cho có duyên có dáng, cho ông bà cha mẹ được nhờ…”
- Hóa vàng và thụ lộc: Vàng mã được đem đi hóa ở nơi sạch sẽ. Sau đó, cả gia đình, họ hàng quây quần bên mâm cỗ, vừa ăn uống vừa chuyện trò rôm rả, gửi những lời chúc tốt đẹp và mừng lì xì cho cháu bé.
Xem thêm: Người Công Giáo có cúng đầy tháng không? [GIẢI ĐÁP]
Văn khấn cúng đầy tháng miền Bắc cho bé trai & bé gái
Về bản chất, văn khấn cúng đầy tháng cho bé ở các miền không có sự khác biệt nào. Cái quan trọng nhất vẫn là lòng thành tâm luôn muốn con cái mạnh khỏe của ba mẹ khi thực hiện khấn vái. Bạn có thể tham khảo mẫu văn khấn dưới đây:
Lễ cúng đầy tháng miền Bắc là một nét đẹp văn hóa truyền thống, là tình cảm, là sự gửi gắm biết bao yêu thương và hy vọng của cả một gia đình cho thế hệ tương lai.
Giữa nhịp sống hiện đại, nếu bạn quá bận rộn để có thể tự tay chuẩn bị một mâm lễ chỉn chu, Đồ Cúng Tâm Linh luôn ở đây để san sẻ. Chúng tôi am hiểu sâu sắc từng chi tiết trong phong tục của người Bắc, cam kết mang đến một mâm lễ đầy tháng trọn gói, tươm tất, giúp gia đình bạn giữ trọn nét đẹp truyền thống trong ngày vui của con.