“Tháng cô hồn là gì?” Tháng cô hồn là tên gọi khác của tháng 7 Âm lịch hàng năm. Tháng này còn được biết đến với tên gọi trang trọng hơn là “Tháng Xá tội vong nhân”. Theo quan niệm dân gian, đây là khoảng thời gian Diêm Vương mở Quỷ Môn Quan (cửa địa ngục), cho phép các vong hồn, đặc biệt là những linh hồn lang thang, không nơi nương tựa (cô hồn, quỷ đói), được quay trở về dương thế.
Vậy thực chất tháng cô hồn là gì? Tháng cô hồn 2025 bắt đầu từ ngày nào? Và chúng ta nên làm gì để trải qua tháng này một cách an lành, ý nghĩa? Bài viết này của Công ty CP DV Đồ Cúng Tâm Linh sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc đó một cách rõ ràng và đầy đủ nhất nhé!
Nội dung bài viết
Tháng cô hồn 2025 là ngày nào?
Trong năm 2025, tháng 7 âm lịch sẽ kéo dài trong khoảng thời gian sau:
- Bắt đầu từ: Ngày 1 tháng 7 năm Ất Tỵ (tức thứ Sáu, ngày 23/08/2025 Dương lịch).
- Kết thúc vào: Ngày 30 tháng 7 năm Ất Tỵ (tức thứ Bảy, ngày 21/09/2025 Dương lịch).
Giải thích quan niệm tháng cô hồn
Để lý giải “tháng 7 âm lịch là gì”, dưới đây là giải thích theo quan niệm Đạo Giáo và lý học Đông Phương:
Theo quan niệm Đạo Giáo (Trung Quốc)
Theo TS. Dương Hoàng Lộc, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo, Trường Đại học Khoa học xã hội & Nhân văn – Đại học Quốc gia TP.HCM, quan niệm về tháng 7 âm lịch có nguồn gốc sâu xa từ Đạo giáo Trung Quốc và đã ảnh hưởng mạnh mẽ vào văn hóa dân gian.
Niềm tin này gắn liền với vị thần cai quản cõi âm là Địa Quan Đại Đế. Tương truyền, Rằm tháng 7 Âm lịch là ngày sinh nhật của ngài, và nhân dịp này, cửa địa ngục sẽ được mở để xá tội cho các vong nhân. Dân gian tin rằng đây là lúc “ma quỷ, vong hồn quay lại trần gian mang theo những tai ương, xui rủi cho mọi người”. Vì thế, TS. Lộc đã lý giải về ngày “tháng 7 âm lịch” như sau:
TS. Lộc giải thích: “Tại nước ta, dân gian cho rằng Tết Trung nguyên tháng 7 là Địa quan xá tội, tức những vong hồn dưới âm phủ được lên cõi trần gian. Do đó, người ta thường cúng cô hồn vào tháng này”.
Ngoài ra, trong sách Tục thờ cúng của người Việt của tác giả Bùi Xuân Mỹ cũng có viết: “Theo tín ngưỡng truyền thống thì vào ngày Rằm tháng 7, các tội nhân ở cõi âm được tha tội một ngày, bởi vậy các gia đình ở dương gian làm cỗ bàn cúng gia tiên, đốt vàng mã và cầu cúng tụng kinh độ trì cho họ”.
Thực tế, các tục lễ trong tháng cô hồn hướng con người đến việc mở rộng tấm lòng, thể hiện sự quan tâm, chia sẻ đối với những người kém may mắn, bất hạnh, gặp khó khăn trong cuộc sống.
Quan niệm Lý học Đông phương
Bên cạnh cách giải thích “tháng cô hồn là gì” ở trên, nhà nghiên cứu Lý học Đông phương Nguyễn Vũ Tuấn Anh lại có một góc nhìn khác, gắn liền với các quy luật của tự nhiên. Ông cho rằng, tháng 7 Âm lịch là tháng có “âm khí rất vượng”.
Ông viết: “Chúng ta ai cũng có thể dễ dàng nhận thấy tháng 7 Âm lịch có thời tiết phổ biến là mưa gió sụt sùi (mưa ngâu), hoặc mưa, bão, lũ lụt.. gây cho không khí ẩm ướt…”.
Chính từ đặc điểm thời tiết này, một hình tượng tâm linh đã được dựng lên. Ông lý giải thêm: “Chính vì tính thể hiện âm khí vượng, nên nó được mô tả bằng “Địa Ngục” (“Địa” là Đất/Thổ; “Ngục” là hình tượng mô tả khí chất dưới đất) và nó được dựng lên thành những truyền thuyết liên quan đến “tháng cô hồn” với những ma quỷ từ địa ngục chui lên, hoành hành trên thế gian”.
Có thể thấy tháng 7 âm lịch không bắt nguồn từ một câu chuyện thần thánh, mà nó còn bắt nguồn từ sự quan sát tinh tế của người xưa đối với thiên nhiên.
Sự giao thoa với lễ Vu Lan báo hiếu của Phật giáo
Vậy Phật giáo lý giải “Tháng cô hồn là gì”? Bắt nguồn từ điển tích Bồ tát Mục Kiền Liên thần thông quảng đại đã cứu mẹ mình thoát khỏi kiếp ngạ quỷ là tiền đề cho nguồn gốc cúng cô hồn hiện nay, vì thế tháng 7 Âm lịch cũng là mùa Vu Lan. Lễ Vu Lan nhấn mạnh đến lòng hiếu thảo, là dịp để con cái báo đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, ông bà, tổ tiên cũng như là dịp để người Việt thể hiện lòng từ bi, san sẻ qua việc cúng thí thực.
Có thể thấy, tháng 7 âm lịch là một nét đẹp văn hóa giàu tính nhân văn, đó là sự kết tinh của lòng hiếu thảo, tinh thần từ bi, bác ái của người Việt gìn giữ đến tận ngày nay.
Những điều nên và không nên làm trong tháng cô hồn
Với tâm lý “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, người Việt thường thực hiện các nghi lễ và tuân theo một số điều kiêng kỵ để cầu mong sự bình an trong ngày cúng cô hồn rằm tháng 7 âm lịch.
Những việc nên làm trong tháng cô hồn
- Cúng cô hồn (cúng chúng sinh): Cần chuẩn bị văn khấn cúng cô hồn, mâm cúng chúng sinh rằm tháng 7 âm lịch và cách cúng cô hồn chuẩn để thực hiện lễ cúng quan trọng này.
- Báo hiếu cha mẹ: Dành thời gian quan tâm, chăm sóc, tặng quà cho ông bà, cha mẹ để thể hiện lòng biết ơn.
- Làm việc thiện: Giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn, tham gia các hoạt động từ thiện.
- Ăn chay, tránh sát sinh: Nhiều người chọn ăn chay trong tháng 7 để tâm hồn được thanh tịnh và thể hiện lòng từ bi với vạn vật.
Những điều kiêng kỵ trong tháng cô hồn
Dù nhiều quan niệm đã thay đổi nhưng tháng cô hồn (tháng xá tội vong nhân) vẫn có những ảnh hưởng nhất định. Tìm hiểu dưới đây tháng cô hồn kiêng gì để tránh xui xẻo trong tháng 7 âm lịch:
- Hạn chế hoạt động về đêm: Không đi chơi quá khuya, không phơi quần áo ngoài trời qua đêm, không gọi tên nhau vào đêm khuya.
- Tránh xa những nơi âm khí nặng: Hạn chế bơi lội ở sông, hồ, ao; không đứng, ngồi, hay núp dưới gốc cây đa, cây đề cổ thụ vào buổi tối.
- Lưu ý trong sinh hoạt hằng ngày: Không nhặt tiền lẻ rơi trên đường, không ăn vụng đồ cúng, không cắm đũa thẳng đứng vào giữa bát cơm, không hù dọa làm người khác giật mình.
- Hạn chế làm việc lớn: Nhiều người thường tránh làm các việc trọng đại như cưới hỏi, xây nhà, khai trương, mua xe trong tháng 7 vì lo ngại sẽ không được suôn sẻ.
Có người băn khoăn không cúng cô hồn có sao không, bởi họ nghĩ nếu không thực hiện nghi lễ này sẽ dễ gặp xui xẻo. Tuy nhiên, đây là điều không bắt buộc, tuỳ vào điều kiện và tín ngưỡng mỗi nhà.
Qua bài viết này, có lẽ mỗi người đã có câu trả lời riêng cho mình về “tháng cô hồn là gì?”. Thay vì lo lắng, hãy xem tháng 7 Âm lịch là dịp để sống chậm lại, quan tâm đến gia đình và lan tỏa yêu thương, biến tháng xá trở thành một nét đẹp văn hóa của người Việt.
Để thể hiện trọn vẹn tấm lòng thành kính đó, việc chuẩn bị một mâm cúng tươm tất là vô cùng quan trọng, và Công ty CP DV Đồ Cúng Tâm Linh luôn sẵn lòng đồng hành cùng quý gia chủ trong việc gìn giữ nét đẹp văn hóa này. Nếu bạn có nhu cầu đặt mâm cúng cô hồn trọn gói, hãy liên hệ ngay với chúng tôi nhé!