Tháng cô hồn là tháng âm hay dương? [GIẢI ĐÁP]

Nhiều người vẫn còn băn khoăn “Tháng cô hồn là tháng âm hay dương“?. Theo quan niệm văn hóa Á Đông và Phật giáo, câu trả lời chính xác tháng cô hồn chính là tháng 7 Âm lịch hàng năm. Mọi nghi lễ cúng bái, các điều kiêng kỵ và những sự kiện tâm linh liên quan đến tháng này đều được tính theo lịch Âm. Nếu gia chủ đang có nhu cầu chuẩn bị một mâm cúng tươm tất, trọn vẹn lễ nghĩa, Đồ Cúng Tâm Linh sẽ giải đáp và chia sẻ trong bài viết dưới đây.

Vì sao tháng cô hồn lại tính theo lịch Âm?

Để trả lời cho câu hỏi tháng cô hồn là tháng âm hay dương, Đồ Cúng Tâm Linh xin giải đáp rằng tháng cô hồn được tính theo lịch Âm trong tháng 7 Âm lịch. Việc này xuất phát từ những quan niệm tâm linh và triết học đã ăn sâu vào văn hóa phương Đông từ ngàn năm nay.

Theo truyền thống lâu đời

Tháng Cô Hồn là một tín ngưỡng đã có từ rất lâu đời trong văn hóa người Việt, ra đời trước cả khi lịch Dương được du nhập và sử dụng rộng rãi. Vào thời điểm đó, ông bà ta chỉ sử dụng lịch Âm (hay còn gọi là nông lịch) để tính toán thời gian, mùa vụ và các ngày lễ, Tết quan trọng. Vì vậy, một cách tự nhiên và hợp lý, Tháng Cô Hồn cũng được tính theo lịch Âm và lưu truyền cho đến ngày nay.

Theo quan niệm Phật giáo (Lễ Vu Lan)

Bắt nguồn từ câu chuyện về Tôn giả Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ là nguồn gốc của Lễ Vu Lan. Khi ông hỏi Đức Phật cách cứu mẹ, Ngài đã chỉ dạy rất cụ thể, được ghi lại trong Kinh Vu Lan Bồn:

“Thập phương tăng chúng lấy rằm tháng bảy làm ngày tự tứ (ngày kết thúc 3 tháng an cư tu tập). Ngày ấy các người hãy vì tất cả cha mẹ bảy đời, cha mẹ hiện tại, những kẻ đang ở trong vòng khổ nạn, mà sắm trai soạn đủ hết mùi vị, các thứ trái củ, bồn chậu múc rưới, hương dầu đèn nến, giường có đồ nằm, đem đồ ngon nhất đặt vào trong bồn, hiến cúng Thập phương đại đức tăng chúng.”

Vì lẽ đó, ngày Rằm tháng 7 Âm lịch được chính Đức Phật ấn định là thời điểm linh thiêng nhất để thực hành báo hiếu, nhờ vào năng lượng tu tập của chư tăng. Các gia đình thường làm lễ cúng rằm tháng 7 để tưởng nhớ tổ tiên và cầu siêu cho các vong linh.

Theo quan niệm Đạo giáo và Dân gian (Tết Trung Nguyên – Xá tội vong nhân)

Tín ngưỡng dân gian, chịu ảnh hưởng từ Đạo giáo, có một hệ thống quan niệm riêng. Theo đó, ngày Rằm tháng 7 Âm lịch là ngày sinh của Địa Quan Đại Đế, vị thần cai quản cõi âm và có quyền tha tội (xá tội) cho các vong nhân. Đây chính là gốc rễ của tục “Xá tội vong nhân”, tin rằng đây là ngày Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan cho các linh hồn, đặc biệt là các cô hồn không nơi nương tựa, được trở về dương thế.

Trong thời điểm này, các gia đình thường làm lễ cúng cô hồn tháng 7, chỉ cần chuẩn bị mâm lễ vật cúng cô hồn đơn giản như trái cây, nhang đèn, bánh kẹo, mía cúng cô hồn,…

Theo quan niệm triết học phương Đông

Trong triết học phương Đông, vạn vật có Âm và Dương.

• Dương: Tượng trưng cho mặt trời, ánh sáng, ban ngày, sự sống, thế giới hữu hình.
• Âm: Tượng trưng cho mặt trăng, bóng tối, ban đêm, cõi tâm linh, thế giới vô hình.

Lịch Âm được tính dựa trên chu kỳ của mặt trăng (Thái Âm). Thêm vào đó, tháng 7 Âm lịch trong năm thường là mùa mưa ngâu, tiết trời ẩm ướt, sụt sùi, ngày ngắn đêm dài. Chính không khí này đã góp phần tạo năng lượng mang tính “Âm” nhiều hơn hẳn so với các tháng khác. Trong tháng này, việc thực hiện các nghi lễ như cúng cô hồn càng được coi trọng, từ cách bày biện lễ vật, chuẩn bị bài cúng cô hồn cho đến thời điểm tiến hành.

Tháng cô hồn diễn ra ngày nào trong năm 2025?

Lịch Âm và lịch Dương không song hành nên tháng 7 Âm lịch mỗi năm sẽ tương ứng với một khoảng thời gian khác nhau theo Dương lịch. Vậy cúng cô hồn ngày nào là phù hợp nhất? Theo dân gian, ngày mùng 2/7 Âm lịch là thời điểm mở cửa Quỷ Môn Quan. Trong năm 2025, tháng 7 Âm lịch sẽ bắt đầu vào cuối tháng 7 Dương lịch. Cụ thể:

• Tháng cô hồn 2025 bắt đầu từ Thứ Bảy, ngày 23/08/2025 Dương lịch.
• Tháng cô hồn 2025 kết thúc vào Chủ Nhật, ngày 21/09/2025 Dương lịch.

Gia chủ nên ghi nhớ kỹ mốc thời gian này để sắp xếp công việc và lên kế hoạch cúng bái chu toàn.

Các mốc thời gian quan trọng trong tháng cô hồn âm lịch

Đối với những ai chưa rõ tháng cô hồn là gì, đây là khoảng thời gian các vong linh được trở về dương gian, và người trần cần cúng tế để tránh điều không may, đồng thời thể hiện lòng từ bi. Vậy Tháng 7 cô hồn tính theo lịch âm hay dương? Gia chủ nên tính toán và dựa trên lịch Âm và sau đó quy đổi sang Dương lịch để tiện theo dõi.

Ngày mở cửa Quỷ Môn Quan (từ 02/07 Âm lịch)

Theo quan niệm dân gian, ngày Diêm Vương bắt đầu mở cửa Quỷ Môn Quan là ngày mùng 2 tháng 7 Âm lịch. Đây là thời điểm khởi đầu cho một tháng cô hồn tính theo lịch Âm. Các gia đình, đặc biệt là những người kinh doanh, có thể bắt đầu chuẩn bị cho việc cúng bái trong suốt cả tháng kể từ ngày này.

Ngày cúng chính Rằm tháng 7 (15/07 Âm lịch)

Trong toàn bộ tháng cô hồn Âm lịch, ngày Rằm tháng 7 (15/07) là ngày chính của lễ Xá tội vong nhân và cũng trùng với lễ Vu Lan báo hiếu. Đây được xem là ngày có ý nghĩa quan trọng nhất, khi cánh cửa địa ngục mở rộng nhất. Các gia đình thường làm lễ cúng lớn vào ngày này để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và cứu giúp các vong hồn cơ nhỡ. Gia đình có thể chọn cúng cô hồn nên cúng chay hay mặn tùy theo truyền thống hoặc niềm tin riêng, nhưng phải giữ lòng thành.

Thời điểm đóng cửa Quỷ Môn Quan

Cửa Quỷ Môn Quan sẽ từ từ đóng lại và kết thúc hoàn toàn vào giờ Tý (23h) đêm ngày cuối cùng của tháng 7 Âm lịch. Đây là mốc thời gian cuối cùng mà các gia chủ cần quan tâm trong tháng 7 cô hồn tính theo ngày Âm. Sau thời điểm này, các vong hồn sẽ phải quay trở về địa phủ.

Hy vọng bài viết của Đồ Cúng Tâm Linh đã giải đáp thắc mắc tháng cô hồn là tháng Âm hay Dương cũng như các mốc thời gian quan trọng mà gia chủ cần lưu tâm. Từ đó chuẩn bị lễ cúng đúng ngày, đúng cách và tránh phạm vào những điều kiêng kỵ khi cúng cô hồn. Chúc quý gia chủ có một mùa cúng lễ hanh thông – trọn vẹn – an lành.