Bánh ú cúng tết đoan ngọ và truyền thống cúng bánh ú

Bánh ú cúng Tết Đoan Ngọ từ lâu đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong mâm cúng, mang ý nghĩa cầu mong sức khỏe, bình an. Cùng Đồ Cúng Tâm Linh tìm hiểu thêm về nguồn gốc lâu đời của bánh ú nhé.

Bánh ú cúng tết đoan ngọ mùng 5 gồm những loại nào?

Trong dịp Tết Đoan Ngọ việc đặt câu hỏi “Tết Đoan Ngọ cúng bánh gì” vì trong dịp này có cái gọi là bánh ú vì loại bánh này được xuất hiện từ xưa đến nay, nên là bánh ú được gắn liền với dịp Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5. Món bánh được bày trong mâm cỗ cúng là những chiếc bánh ú nho nhỏ, thường thì mọi người sẽ gọi chung là bánh ú. Nhưng trên thực tế nó được chia ra thành 2 loại được gọi là bánh ú tro và bánh ú bá trạng. Vậy giờ cùng tìm hiểu về 2 loại bánh này cùng Đồ Cúng Tâm Linh nào!

Bánh ú tro 

1.Nguồn gốc

Bánh ú tro, là một loại bánh truyền thống đặc trưng trong văn hóa cúng Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam. Nguồn gốc của bánh ú tro gắn liền với truyền thống nông nghiệp và tín ngưỡng dân gian. 

2.Ý nghĩa 

Người xưa tin rằng, ăn bánh ú tro vào ngày này giúp thanh lọc cơ thể, tránh bệnh tật. Ăn bánh ú trong dịp tết đoan ngọ giúp cơ thể hạ nhiệt vì dịp xảy ra vào mùa nắng nóng oi bức dễ sinh dịch bệnh, bánh tro có tính mát dễ tiêu. 

Bánh ú bá trạng

1.Nguồn gốc 

Bánh ú bá trạng, hay còn gọi là bánh ú nhân thịt. Phổ biến ở miền Nam và trong cộng đồng người Hoa tại Việt Nam. Bánh có nguồn gốc từ văn hóa ẩm thực Trung Hoa, được du nhập và biến tấu để phù hợp với khẩu vị và phong tục Việt Nam. Tên “bá trạng” bắt nguồn từ cách gọi của người Hoa

2.Ý nghĩa 

Bánh được dâng lên tổ tiên trong các dịp lễ, đặc biệt là Tết Đoan Ngọ, để bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong sự che chở, phúc lộc cho gia đình. Sự đa dạng của nhân bánh tượng trưng cho sự đầy đủ, thịnh vượng.

Cách làm bánh ú tro lá tre cúng tết đoan ngọ đơn giản

Bánh ú lá tre là món bánh truyền thống không thể thiếu trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ mà còn thể hiện tấm lòng thành của người gói bánh chuẩn bị dâng cúng cho các vị thần linh một cách trân trọng và thành kính. Dưới đây Đồ Cúng Tâm Linh hướng dẫn làm bánh ú tro đơn giản, dễ thực hiện tại nhà.

Nguyên liệu cần chuẩn bị:

• Gạo nếp: 1 kg
• Nước tro tàu: 200 ml
• La tre: 40 – 50 lá
• Dây lạt: tùy theo số lượng bánh, dư càng tốt
• Muối: 1 thìa cà phê 
• Đậu xanh: 200 gr
• Đường thốt nốt: 200 gr

Các bước làm bánh : 

Bước 1: Sơ chế lá

• Lá tre rửa sạch, trụng nước sôi để mềm và dễ gói.
  
• Lau khô từng lá trước khi dùng.
  

Bước 2: Ngâm và chuẩn bị gạo nếp. Gạo nếp sau khi ngâm, để ráo, trộn thêm chút muối để đậm đà.

Bước 3: Chuẩn bị nhân

• Nhân đậu xanh: hấp chín, tán nhuyễn, vo thành viên nhỏ.
  
• Nếu dùng chuối hoặc dừa: sơ chế sạch, trộn đường tùy khẩu vị.
  

Bước 4: Gói bánh

• Xếp 2 lá tre chồng lên nhau, cuộn lại thành hình phễu.
  
• Cho một muỗng nếp vào đáy.
  
• Cho nhân vào giữa.
  
• Phủ thêm lớp nếp lên trên.
• Gấp miệng phễu lá lại thành hình tam giác và buộc chặt bằng dây lạt.
  

Bước 5: Luộc bánh

• Xếp bánh vào nồi, đổ nước ngập bánh, nấu lửa lớn đến khi sôi.
  
• Hạ lửa, nấu khoảng 2–3 tiếng (có thể lâu hơn tùy bánh to nhỏ).
  
• Đảm bảo bánh luôn ngập nước trong suốt quá trình nấu.
  

Bước 6: Sau khi chín, vớt bánh ra, treo lên hoặc để nơi thoáng mát cho bánh ráo nước, thơm dẻo hơn.

Câu hỏi thường gặp 

Vì sao tết đoan ngọ lại cúng bánh ú?

Từ trước đến nay việc cúng bánh ú là truyền thống lâu đời được truyền từ đời này sang đời khác, không chỉ là phong tục mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa, tâm linh sâu sắc, từ cầu mong bình an, sức khỏe.

Cúng bánh ú vào lúc nào trong ngày Tết Đoan Ngọ?

Lễ cúng Tết Đoan Ngọ thường diễn ra vào buổi trưa, đặc biệt 12 giờ trưa. Theo quan niệm dân gian, đây là thời điểm “dương khí” mạnh nhất trong ngày, phù hợp để xua đuổi tà ma, cầu mong bình an và sức khỏe.

Bánh ú đoan ngọ cúng nên đặt ở đâu trong mâm lễ?

Bánh ú thường được xếp vị trí trung tâm hoặc phía trước gần lư hương.

Sự khác nhau giữa bánh ú tro và bánh ú Bá Trạng

• Bánh ú tro có nhận ngọt, thường được làm từ đậu xanh hoặc không nhân ăn cùng với mật mía.
• Bánh ú bá trạng nhân là bánh mặn, nhân bánh được làm từ thịt.

Tham khảo thêm về bài viết “hoa quả cúng tết đoan ngọ” để lựa chọn những loại trái cây phù hợp với mâm cúng nhé!

Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về bánh ú cúng Tết Đoan Ngọ, từ nguồn gốc, ý nghĩa tâm linh đến cách chuẩn bị và bày trí trên mâm cúng. Bánh ú không chỉ là lễ vật truyền thống mà còn là biểu tượng của lòng thành kính và sự đoàn viên trong ngày lễ đặc biệt này. Hãy cùng Đồ Cúng Tâm Linh chuẩn bị mâm cúng với bánh ú cúng Tết Đoan Ngọ thật trang trọng, chu đáo, để dâng lên tổ tiên, cầu mong bình an, sức khỏe và tài lộc dồi dào cho gia đình!