Cách bài trí bàn thờ gia tiên theo phong thủy và đẹp mắt

Bàn thờ gia tiên thuộc không gian tâm linh, thanh tịnh nhất của một căn nhà. Chính vì vậy, việc bày trí bàn thờ gia tiên không chỉ đơn thuần là đẹp mắt mà còn phải thỏa mãn một vài quy tắc nhất định. Để trang trí bàn thờ gia tiên thật tươm tất và hoàn hảo, hãy cùng Đồ cúng tâm linh tìm hiểu rõ ràng hơn về cách trang trí bàn thờ gia tiên trong bài chia sẻ dưới đây.

Nội dung bài viết

1 Ý nghĩa của bàn thờ gia tiên
2 Hướng dẫn cách sắp xếp bàn thờ gia tiên
3 Cách trang trí bàn thờ gia tiên
4 Những điều cần lưu ý về cách bố trí bàn thờ tổ tiên trong nhà
- - - 4.0.0.1 Ngô Thị Thu

Ý nghĩa của bàn thờ gia tiên

Từ xa xưa, cha ông ta đã vun đắp và gìn giữ truyền thống thờ cúng tổ tiên, đây được coi là một nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Việt.

Việc thờ cúng tổ tiên tổ tiên vào những dịp lễ lớn nhỏ trong năm mang ý nghĩa thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với bậc ông cha đã khuất, đồng thời là dịp trao gửi những tâm niệm, ước muốn tốt đẹp của gia đình đến những người thân đã khuất.

Theo đó, bàn thờ gia tiên là nơi ày những mâm cơm cúng tươm tất, hoa thơm quả ngọt và là nơi hương khói vào mỗi dịp lễ Tết với tâm niệm mời ông bà, tổ tiên về chung vui, quây quần cùng con cháu.

Vào những dịp đặc biệt, bàn thờ gia tiên luôn phải sạch sẽ, lễ vật đầy đủ và đặc biệt là cách trang trí bàn thờ gia tiên, các nghi lễ và bài cúng cần được chuẩn bị kỹ càng và tiến hành cẩn thận.

Hướng dẫn cách sắp xếp bàn thờ gia tiên

Trong cách bố trí bàn thờ gia tiên, gia chủ cần đặt biệt chú ý cách sắp xếp và từng vị trí đặt đồ vật trên ban thờ. Đây là những vị trí đã được ngầm mặc định từ trước, gia chủ phải đặt đúng vị trí của những đồ vật quan trọng.

cách bài trí bàn thờ gia tiên — Cách bài trí bàn thờ gia tiên

Khám thờ

Khám thờ là vật phẩm quan trọng với những gia đình có truyền thống gia phả lâu đời.

Khám thờ được làm bằng gỗ, mặt trước được chạm khắc cầu kỳ hoa lá, rồng chầu nguyệt, kế tiếp là cánh cựa được chạm khắc hình rồng phượng, lá hoa và chân khám được tạc hình đầu hổ, tất cả tạo nên sự uy nghiệm, tráng lệ. Ngoài cùng là lớp sơn son thiếp vàng hoặc thiếp bạc bao bọc toàn bộ khám thờ.

Khám thờ được đặt sát tường, như hình minh hoa phía trên, khám thờ sẽ được đặt tại vị trí ngai thờ, sát tường.

Ngai thờ

Ngai thờ mang ý nghĩa tương đồng với khám thờ, ngai thờ được chạm khắc vô cùng cầu kỳ và tinh sảo. Tùy vào kích thước bàn thờ, ngai thờ có thể lựa chọn cỡ lớn nhỏ linh hoạt, bên trong ngai đặt bài vị tượng trưng cho tổ tiên ( được gọi là thần chủ).

Ảnh thờ

Ảnh thờ những người đã mất sẽ được sắp xếp dựa trên nguyên tắc Nam tả Nữ hữu, nói một cách dễ hiểu ảnh cụ Bà sẽ được đặt bên trái ngai thờ hoặc khám thờ, ảnh cụ Ông được đặt bên phải tương xứng với vị trí đặt ảnh cụ Bà, đây là vị trí xét theo hướng từ ngoài nhìn vào.

Đèn Thái Cực

Khi trang trí bàn thờ gia tiên, gia chủ cần đặc biệt lưu ý vị trí của đèn thái cực. Đèn thái cực được đặt tại trung tâm bàn thờ, dưới chân ngai thờ, khám thờ.

Với vị trí trung tâm này, đèn thái cực theo quan niệm luôn phải cháy sáng quanh năm, gia chủ nên lựa chọn đèn điện thay vì đèn dầu để tránh đảm bảo an toàn cho gia đình. Nên chọn loại đèn có sắc vàng hoặc đỏ và ánh sáng yếu.

cách bố trí bàn thờ tổ tiên — Cách bố trí bàn thờ tổ tiên đơn giản, tươm tất

Bộ đỉnh hương

Bộ đỉnh hương sẽ gồm 3 phần, đỉnh đồng hoặc lư đồng được đặt vị trí chính giữa, 2 bên là 2 con hạc đối xứng. Đỉnh đồng có vai trò đốt trầm hương vào các dịp lễ trong năm.

Những gia đình sở hữu bàn thờ gia tiên lớn được khuyên nên sử dụng bộ đỉnh hương để không gian thờ cúng thêm phần trang trọng, bắt mắt hơn.

Bình hoa và mâm quả

Với những gia đình bày trí ban thờ với 1 bình hoa, 1 mâm quả thì mâm quả sẽ được đặt tại vị trí bên trái, bình hoa đặt đối xứng bên phải theo hướng từ ngoài vào, trung tâm là bộ đỉnh hương.

Cặp chân nến

Cặt chân nến được đặt tại 2 góc ngoài ban thờ tượng trương cho mặt trăng và mặt trời. Mặt khác theo quan niệm dân gian ta có câu Thái Cực sinh Lương Nhi nên 2 chân nến bắt buộc phải được đặt tại vị trí kể trên.

Bát hương

Bát hương là vật phẩm quan trọng nhất với vai trò là linh hồn của bàn thờ gia tiên. Chính vì vậy, khi trang trí bàn thờ gia tiên hoặc di chuyển ban thờ cần đặc biệt lưu ý đến các thủ tục cần thiết cũng như vị trí đặt bát hương. Số lượng bát hương bắt buộc phải là số lẻ với lý do số lẻ là số âm.

Hiện nay, các gia đình có thể trưng bày đủ 3 bát hương hoặc tối giản xuống 1 bát hương nếu không gian ban thờ hẹp.

Nếu sử dụng 1 bát hương, gia chủ cần đặt tại vị trí chính giữa ngoài cùng của ban thờ, phía sau 3 chén nước

Ba chén nước

3 chén nước được sử dụng để dựng rượu và nước trong mỗi dịp lễ, Tết. Gia chủ hãy đặt ba chén nước ở ngoài cùng ban thờ, ngay trước bát hương.

Cách trang trí bàn thờ gia tiên

Trang trí bàn thờ gia tiên không chỉ đơn thuần là việc bày trí đồ cúng vào các dịp lễ Tết mà nó còn là một chuỗi các họa động mà gia chủ phải liên tục thực hiện trong một năm mà không riêng gì những sự kiện trọng đại.

Dưới đây là những đầu việc gia chủ cần hoàn thành để bàn thờ gia tiên luôn tươm tất và hoàn chỉnh nhất!

Thường xuyên dọn dẹp và bố trí bàn thờ gia tiên

Hãy giữ bàn thờ gia tiên luôn sạch sẽ, khéo léo lau sạch mặt ban sau mỗi lần thắp hương, thay hoa mới thường xuyên để không gian thờ cúng luôn giữ được mùi hơng hòa quyện tinh tế giữa hoa cúng và trầm hương.

Trước đây, người nhận công việc lau dọn ban thờ phải là người con trai trong gia đình nhưng ngày nay giữa gái và trai không còn có sự rạch ròi như trước.

Lưu ý: Hay thế khăn lau bàn thờ thường xuyên, khăn lau, chổi quét bàn thờ chỉ được sử dụng với mục đích duy nhất là lau dọn ban. Nước sử dụng để lau ban thờ cần dùng nước lọc tinh khiết, hoặc nước nấu từ lá trầu, lá bồ đề, lá gừng để lau chùi bàn thờ, với những vết bẩn lâu ngày có thể sử dụng rượu trắng để làm sạch.

Thường xuyên dọn dẹp sạch sẽ và bố trí bàn thờ gia tiên không chỉ vào những dịp cúng lễ

Sắp xếp các vật dụng trên bàn thờ một cách gọn gàng

Sau khi làm sạch ban thờ xong, gia chủ cần sắp xếp các vật dụng trên bàn thờ về đúng vị trí chúng tôi đã đề cập phía trên. Điều này là vô cùng quan trọng bởi vị trí đặt đồ lễ và các vật dụng trên ban thờ đã được quy định từ xa xưa và mang ý nghĩa tâm linh nhất định.

Cách bài trí bàn thờ khi đặt đồ cúng

Khi bày đồ cúng, vị trí chính giữa sẽ là nơi đặt bát. Lễ vật cúng cơ bản bao gồm một vài bộ quần áo giấy, giấy tiền vàng mã, một đĩa hoa quả đặt tại vị trí trung tâm ban thờ, hoa thơm cắm lọ lục bình và một bình rượu.

Vào các dịp quan trọng như lễ cúng Rằm, cúng Tất Niên,.. lễ vật không thể thiếu là mân cơm cúng với đầy đủ những món ăn truyền thống của người Việt như: Thịt lợn, măng sào, giò xào, giò lụa, bánh trưng hoặc bánh tét.

Hoa cúng bàn thờ gia tiên gia chủ có thể lựa chọn hoa cúc, hoa huệ, hoa sen, hoa lay ơn hoặc cành mai, cành đào ngày Tết.

Sau khi bày biện lễ vật tươm tất, gia chủ thắp hương vòng và chắp tay khấn bái tổ tiên để lời thỉnh cầu theo khói hương đến được với ông bà tổ tiên.

cach bay ban tho — Cách bày bàn thờ cúng thờ gia tiên chu đáo

Chọn mâm ngũ quả cúng phù hợp

Mỗi vùng miền lại có một cách trang trí mâm ngũ quả khác nhau, từng loại quả theo đó mà có sự khác biệt nhất định. Nếu như mâm cúng miền Bắc sử dụng các loại quả như chuối, bưởi, quýt, táo thì miền Trung dựa theo tục lệ có gì cúng nấy.

Theo quan niệm người miền Nam, quýt, cam là những loại quả mang ý nghĩa không may mắn ứng với câu “ quýt làm cam chịu” vậy nên đây là 2 loại quả tuyệt đối không sử dụng khi bày trí mâm ngũ quả.

Thêm vào đó, người miền Nam lại không sử dụng chuối mà thay bằng mãng cầu, đu đủ,.. Hãy dựa theo phong tục vùng miền để lựa chọn mâm ngũ quả cúng sao cho phù hợp nhất!

cách bày bàn thờ gia tiên — Cách bày bàn thờ gia tiên với mâm ngũ quả

Những điều cần lưu ý về cách bố trí bàn thờ tổ tiên trong nhà

Khi trang trí bàn thờ gia tiên, gia chủ cần để tâm về vị trí đặt bàn thờ gia tiên trong nhà và chất liệu nên lựa chọn cho từng đồ vật đặt trên ban thờ.

Dưới đây là những điều gia chủ cần lưu ý để tránh xảy ra sai xót trong quá trình di chuyển ban thờ hoặc cách bày trí bàn thờ có thể phạm húy ông bà tổ tiên.

Bát hương cần được đặt ở vị trí chính giữa ban thờ, sau 3 chén nước và trước đỉnh đồng ( nếu có)
Nên ưu tiên lựa chọn bát hương làm từ chất liệu sứ
Tránh dufng đồ vật làm bằng nhựa bài trí bàn thờ gia tiên
Tuyệt đối không xê dịch bát hương khi lau dọn ban thờ. Khi dọn chân hương, hãy rút từng cây hương cho đến khi còn 9 cây hương cuối cùng thì dừng lại, phần hương rút ra cần được hóa vàng hoặc rải xuống sông, hồ.
Không dùng hoa nhựa, chậu cây cảnh đặt bố trí bàn thờ gia tiên, thay vì thế hãy sử dụng hoa tươi để thờ phụng, lựa chọn hoa như thế nào đã được chúng tôi đề cập ở phần trên.
Thời điểm thắp hương: buổi sáng hoặc buổi tối để khói hương bay thẳng
Luôn luôn giữ cho bàn thờ sạch sẽ, tinh tươm
Không đặt bàn thờ ở cuối lối đi bởi theo phong thủy vị trí này sẽ ảnh hưởng không tốt đến cung tài lộc, nhân đinh của gia chủ.
Khi thắp hương phải thắp số lẻ : 1 nén hoặc 3 ném,.. các nén hương cần thắp thẳng và ngay ngắn để tránh khói hương bay vòng.

Vừa xong là những lưu ý cần tránh khi trang trí bàn thờ gia tiên và ý nghĩa của từng đồ vật trên bàn thờ gia tiên. Qua bài viết này, gia chủ có thể dễ dàng bày trí lễ vật hợp lý và tránh được những lỗi sai tối kỵ đa số thường mắc phải. Cùng tìm hiểu thêm về mâm cúng các dịp lễ Tết tại website Đồ cúng tâm linh.

Ngô Thị Thu

Ngô Thị Thu là người sáng lập và CEO công ty cổ phần Dịch vụ Đồ Cúng Tâm Linh. Với sứ mệnh mong muốn sáng tạo ra những điều thật sự có giá trị phục vụ cho cộng đồng, Ngô Thị Thu cùng những người đồng đội của mình đã từng bước tìm tòi, không ngừng phát triển Công ty CP DV Đồ Cúng Tâm Linh để có thể mang đến những sản phẩm có giá trị cho khách hàng đến ngày nay.